درباره نویسنده:

دکتر سید حسین بحرینی استاد تمام دانشگاه تهران و دانشکده شهرسازی سابقه تدریس در دانشگاه واشنگتن امریکا را نیز دارد.برای مطالعه بیشتر اینجا کلیک کنید .


کتاب فوق علی رغم مرجع بودن در رشته شهرسازی به نظر بنده که در رشته معماری تحصیل میکنم تا حدود زیادی فارغ از اینکه در چه رشته ای هستید به شما کمک میکند تا مفهوم فرایند طراحی را خوب بیاموزید.

مسیله فرآند طراحی برای شخص بنده همیشه دغدغه بوده و با وجود اینکه در درس طراحی معماری باید بشدت روی این موضوع تاکید شود ، متاسفانه مسئله روند طراحی غالبا مغفول میماند و در درس طرح صرفا به مسایلی همچون برنامه فیزیکی و حجم شناسی میپردازیم و حتی اگر پا فراتر از گذاشته و واقعا یک روند طراحی را بگذرانیم باز هم کمتر بصورت تئوریک و دسته بندی شده به مسئله فرایند اشاره میشود.

این کتاب را به همه عزیزانی که به نحوی با مسیله طراحی سر و کار دارند توصیه میکنم حتی با وجود اینکه بطور خاص به طراحی شهری پرداخته شده اما فرآند طراحی در اغلب رشته های هنری موضوع مهمی است.

کتاب فوق آنقدر مفید و موثر هست که  نمیتوان متنی به عنوان خلاصه کتاب گذاشت . جملات و مطالب به قدر کافی خلاصه و مفید هستند که گاهی یک جمله را باید چند بار بخوانید تا متوجه منظور آن بشوید .در ذیل به چند قسمت جالب از کتاب اشاره میکنم 



پدیده علم و روش علمی به عنوان یک دانش منطقی و یک روش تحقیق بر اساس چند عامل استوار است.  این عوامل مستقلا نیز در تمام رشته ها و بخصوص رشته هایی مثل معماری و طراحی شهری که لزوما جنبه علمی کامل ندارند مورد استفاده قرار گرفته اند . عوامل مذکور به این ترتیبند:

1-نظریه نظام ها

2-اصل علت و معلولی

3-اصل تعیین کنندگی (جبریت)

4- اصل منطقی بودن

سایر مفاهیم و روش های علمی به ترتیبی از این چهاراصل منشعب شده اند .




فرآیند طراحی با برقراری پیوند بین اهداف و ایده ها از یکطرف و امکانات و نیازها از طرف دیگر مانع طراحی های تخیلی و بلند پروازانه و به دور از واقعیت های جامعه میشود.از آنجایی که فرآیند امکان مشارکت گروه های ذیربط را در تصمیمگیری میسر میسازدلذا این خود تضمینی است بر سهولت اجرای تصمیمات طراحی.


فرآیند طراحی شهری-دکتر سید حسین بحرینی

استاد درس فرایند طراحی شهری دانشگاه واشنگتن و دانشگاه ایالتی آیوا



تجربه زیبایی شناسی

گرچه ارزش های مربوط به زیبایی شناسی در بین فرهنگ ها و جوامع مختلف متفاوت است ، تجربه زیبایی شناسی با تمام پیچیدگی خود احتمالا درترکیبی از موارد زیر را در بر خواهد داشت :

1-  اگاهی و شناخت از محیط اطراف ( ارزشهای اکولوژیکی )

2-  وابستگی فضا با وقایع و اتفاقات مربوط به آن ( ارزشهای تاریخی)

3-  جمع آوری تجارب گذشته مشاهده کننده و آگاهی از محل ( ارزشهای برانگیزاننده)

4-  امکان استفاده از فضا برای منظور و فعالیت خاصی ( ارزشهای کاربردی)

5-  ستایش از تجربه فشرده در استفاده از فضا که همراه با احساس رضایت باشد (ارزش های تمتعی)




معماری و شهرسازی با فضاهایی سر و کار دارند که انواع فعالیت ها در چارچوب های متفاوت در آنها اتفاق می افتد، و در حقیقت به این فضاها معنی و مفهوم میدهد . این فعالیت ها تابع خصوصیات فرهنگی جامعه ای است که صاحبان این فعالیت ها بدان ها تعلق دارند . این امر خصوصا در مورد فضاهای شهری کاملا صادق است . زیرا وجود یا عدم وجود فعالیت های خارجی در فضاهای شهری مشخصا میتواند دال بر استنباطی باشد که جامعه خاصی در مورد آن فضاها دارد . بر اساس این تعریف است که شخص رابطه فردی و اجتماعی خود را با فضاها ، عناصر و اجزا آن مشخص کرده و به استفاده از آنها میپردازد . به عبارت دیگر ، فرهنگ الگوهای رفتاری را بوجود می آورد و سپس الگوهای رفتاری تعیین کننده و بیان کننده چگونگی استفاده مردم از فضاها می شود.



فرهنگ : نتیجه مقررات نامدون(عرف) ، عادات ، آداب و رسوم ، سنت ها،سبک ها و شیوه های متداول زندگی است.





اول اینکه در تدوین راه حل های طراحی دو عامل منطق و استدلال و ابتکار و ابداع و خلاقیت نقش دارند ولی بهرحال نقش شهود غلبه دارد . دوم  اینکه در برقراری ارتباط بین اهداف و راه حل ها همواره باید توجه داشت که سه نوع رابطه میتوان بین انسان و محیط متصور شد : رابطه جبری(یا عِلّی)،رابطه احتمالی و رابطه مکانی . اولی رابطه علت و معلولی ، دومی همین رابطه رابصورت احتمالی و سومی عدم صراحت در نوع رابطه انسان و محیط و یا هدف و راه حل های طراحی قائلند . به این ترتیب که اگر هدفی همچون ارتقا روحیه ملی مطرح باشد ، طبق نظریه اول میتوان براساس رابطه علت و معلولی راه حلی برای آن پیدا کرد که هدف مورد نظر را کاملا و مستقیما تامین کند . در نظریه دوم احتمال تحقق هدف گفته شده از طریق راه حل مورد نظر قابل محاسبه می باشد ولی در نظریه سوم گرچه وجود نوعی رابطه بین ارتقا روحیه ملی و شکل شهر تایید میشود ولی برآورد یا پیش بینی آن امکان پذیر نیست . برخلاف گذشته در طراحی شهری امروز بیشتر از نظریه سوم جانبداری میشود .



با عضویت در کانال تلگرام میتوانید بصورت روزانه مطالب را دریافت کنید.

جهت عضویت کلیک کنید .