جایزه پریتزکر در سال 1979 توسط جی آ پریتزکر(Jay A Pritzker) و همسرش سندی(Cindy) و با هزینه خانوادگیشان تاسیس شد.
این جایزه هر ساله و توسط بنیاد هایت(Hyatt) به معماری که آثارش ترکیبی از استعداد ، بینش معماری و تعهد باشد اهدا می شود.کسی که بتواند معماری را با مفهوم زندگی اجین کرده و "محیط زندگی" را به معنی کلمه ایجاد کند.
تا سال 1999 جی آ پریتکرکر رئیس موسسه بود و پس از در گذشت وی ، تومای پسر بزرگتر خانواده رئیس موسسه شد.
توماس پریتزکر می گوید:"به عنوان یک فرد اهل شیکاگو، اصلا عجیب نیست که خانواده ما در مورد معماری اطلاعات بسیاری داشتند، چرا که آنها در شهر تولد آسمانخراش ها زندگی می کردند، شهری پر از بناهایی که بوسیله مفاخر معماری چون لوئی سولیوان، فرنک لوید رایت، میس وندر روهه و بسیاری دیگر طراحی شده است... مادر و پدر من معتقد بودند که یک جایزه پر معنا نه تنها آگاهی اجتماعی بیشتر در مورد بناها را نوید خواهد داد و بر خواهد انگیخت بلکه خلاقیت بیشتری در حرفه معماری به وجود خواهد آورد".
این جایزه به گفته بسیاری نوبل معماری خوانده شده و معتبرترین جایزه معماری در جهان است.
شرکت در این مسابقه برای همه معماران امکان پذیر بوده و تفاوتی در ملیت و عقاید افراد اعمال نمی شود. به گفته مدیر اجرایی هایت کافیست هر معمار بطور شخصی خود را در وب سایت موسسه و تا قبل از ا نوامبر هر سال کاندید کند.
داوران این جایزه بین 5 تا 9 نفر هستند و متخصصینی در رشته های معماری ، مدیریت ، فرهنگ و روان شناسی هستند.
برنده این جایزه هر سال انتخاب می شود و طی مراسمی 100000 دلار آمریکا به همراه یک گواهی استناد به وی اهدا می شود.
تا سال 1987 یک مجسمه برنزی از مجسمه ساز معروف هنری مور هم اهدا میشد که از آن سال به بعد به جای مجسمه یک مدال برنزی که سه کلمه دوام ، زیبایی و ابزار روی آن حک شده ، به برنده اهدا می شود.
در سال 1988 دونفر برنده این جایزه شدند
همچنین در سال 2010 یک گروه دو نفره این جایزه را از آن خود کردند.
۱۹۷۹: Philip Johnson (فیلیپ جانسون) – آمریکا
۱۹۸۰: Luis Barragan (لوئیس باراگان) – مکزیک
۱۹۸۱: Sir James Stirling (سر جیمز استیرلینگ) -انگلیس
۱۹۸۲: Kevin Roche (کوین روشه) – ایرلند
۱۹۸۳: Ieoh Ming Pei ( یو مینگ پی) - آمریکا
۱۹۸۴: Richard Meier (ریچارد مایر) – آمریکا
۱۹۸۵: Hans Hollein (هانس هولاین) – اتریش
۱۹۸۶: Gottfried Bohm (گوتفرید بوهم) – آلمان
۱۹۸۷: Kenzo Tange (کنزو تانگه) – ژاپن
۱۹۸۸: Gordon Bunshaft (گوردون بانشفت) – آمریکا (جایزه مشترک)
۱۹۸۸: Oscar Niemeyer (اسکار نیمایر) – برزیل (جایزه مشترک)
۱۹۸۹: Frank Gehry (فرانک گهری) – کانادا/آمریکا
۱۹۹۰: Aldo Rossi (آلدو روسی) – ایتالیا
۱۹۹۱: Robert Venturi (رابرت ونچوری) – آمریکا
۱۹۹۲: Alvaro Siza Vieira (آلوارو سیزا) – پرتغال
۱۹۹۳: Fumihiko Maki (فومیهیکو ماکی) – ژاپن
۱۹۹۴: Christian de Portzamparc (کریستیان دپورتزآمپاک) – فرانسه
۱۹۹۵: Tadao Ando (تادائو آندو) – ژاپن
۱۹۹۶: Rafael Moneo (رافائل مونئو) – اسپانیا
۱۹۹۷: Sverre Fehn (سور فهن) – نروژ
۱۹۹۸: Renzo Piano (رنزو پیانو) – ایتالیا
۱۹۹۹: Norman Foster (نورمن فاستر) – انگلیس
۲۰۰۰: Rem Koolhaas (رم کولهاس) – هلند
۲۰۰۱: Herzog & de Meuron (هرتزوگ و دمویرون) – سوئیس
۲۰۰۲: Glenn Murcutt (گلن مورکات) – استرالیای
۲۰۰۳: Jorn Utzon (یورن اوتزان) – دانمارک
۲۰۰۴: Zaha Hadid (زاها حدید) – انگلیس/عراق
۲۰۰۵: Thom Mayne (تام مین) – آمریکا
۲۰۰۶: Paulo Mendes Da Rocha (پائولو مندز دا روشا) – برزیل
۲۰۰۷: Richard Rogers (ریچارد راجرز) – انگلیس
۲۰۰۸: Jean Nouvel (ژان نوول) – فرانسه
۲۰۰۹: Peter Zumthor (پیتر زومتور) – سوئیس
۲۰۱۰: Kazuyo Sejima (کازویو سجیما) و Ryue Nishizawa (ریو نیشیزاوا) – ژاپن (جایزه مشترک)
۲۰۱۱: Eduardo Souto de Moura (ادواردو سوتو دمورا) – پرتغال
2012 Wang Shu ) وانگ شو( - چین
2013 Toyo Ito (تویو ایتو) - ژاپن
۲۰۱۴ شیگرو بان ژاپن
۲۰۱۵ فرای اتو آلمان
۲۰۱۶ الخاندرو آراونا شیلی
با یک نگاه ساده به این لیست خواهیم دید تقریبا تمامی معماران معروفی که آوازه جهانی دارند برندگان جایزه پریتزکر هستند. به همین دلیل افتخاری که نصیب معمار برنده این جایزه میشود برای همه واضح است.
سایت رسمی جایزه پریتزکر : http://www.pritzkerprize.com
